Haloo midoobo talada qaranka

(Dhinaca midig eeg u codee siilaanyo, Faysal, Rayaale)

Haloo midoobo talada qaranka.



Maanta arrimaha nabedgelyado dalku waxay marayaan in ay meel adag. In arrimahaa laga midoobo meel leyska wada taago waa waajib qaran. Weliba waxaan shacab-weynaha ku leeyahay waa in gacan la siiyaa booliiska shaqeynaaya. Ciidamada amniguna waa iney heystaan macluumaad ku filan oo ay si fiican u shaqeeyaan sirdoonka dalka oo ay ku jihoobaan dhinaca cadawga dalka ayney sirdoonka loo tusin in cadawga kowaad ee dalku yahay xisbiyada qaranka.
Khudbaddii dhaweyd ee madaxweye Rayaale waxaa la filaayey in uu umadda u jeediyo khudbad ku jiheysan amniga iyo khilaafaadka qaranka. Inta badan madaxweynuhu warbixintiisu waxay aheyd mid difaac ah oo qodobkuu soo qaadaaba ay tahay naftii difaac . Ciduu iska difaacayayna waa axsaabta qaranka ( Kulmiye iyo Ucid ). Waxay aheyd, ilayn waa madaxweynihii qarakee, inuu ka hadlo wax ummada mideeya, xaaladaha adage ee dalku ku jirna u mideeya. Weli waxaa ka maqan aanu garan in uu madaxwene u yahay siilaanyo iyo feysal cali waraabe.
Mudane madaxweyne, annagu haddaanu mucaaridka nahay meelkasta oo aanu joogno debed iyo gudo waxaanu ka shaqeynaa midnimida ummadda, aqoonsiga Somaliland, walaaleynta shacbka iyo horumarinta dalka. Waxaase dhab ah in aanu ummadda mid guda jooga iyo mid debed joogaba aanu u sheegno,ugana warano in maamulkanu uu dayacay dalkii iyo dadkiiba, loonana baahanyahey isbeddel dhab ah . Dadkuna dayaca maamulkan waa ogyahey. Isbeddelna iyagaa dadku u diyaara ee ha ogaadeen.
Wuxuu maalintii dhaweyd madaxweynuhu yidhi waxaa nala yidhaa wixii xunba Xaawa leh. Haddi sidaas aad u markhaati furtey haddii aad wax wanaagsan qaban laheyeen waxey noqon laheydeen wixii wanaagsan Xaawa leh. Wuxuu aad u difaacaayey dayacii doorashadu dib ugu dhacdey oo ay masuul ka ahaayeen . khilaafka guurtida oo madaweynu kaw ka yahay, dhulka iyo gasiiradaha la iibiyey oo sharci darada ah,siyaasadooda liidata ee arrimaha debeda, arrimaha nabargelyo xumo ee ka soo korodhay bareha. Wuxuu madaxweynuhu arrimahaas iyo qaar kale oo uu soo qaatey ayuu ku tilmaamey in ay mucaaridkuu nagu canaanayaan haddey laba digaagood suuqa isku qabsadaan . Madaxweyne arrimaha aanu ka waaweyn laba digaagood oo isdiley ee waa arrimihii ugu cuslaa qarankan aad madaxweynaha ka tahay.Waxaasoo dhanna ama ka galgalo amma ha ka galgalane masuuliyaddeeda adiga leh. Waana sababta dalkanu ugu baahanyahay isbeddelkas si arrimahaas aad dayacdey loo badbaadiyo ilaahay ayaa wax badbaadiya.
Dr.Cabdi Aw Daahir Cal